Engelli vatandaşların sağlık kurulu raporlarını beyan ederek satın aldıkları otomobillerden ÖTV yani özel tüketim vergisi ve MTV motorlu taşıtlar vergisi alınmıyor. Bu iki vergi türünün rakamı çok yüksek olduğundan engelli araç alımında çok büyük avantajlar vardır. Bu haberimizde 13 soruda ÖTV muafiyetli engelli araç alımı ve engelli ehliyeti alımıyla ilgili sık sorulan sorulara yanıt vereceğiz.
1 – ENGELLİ ARAÇ ALIMINDA ÖTV İNDİRİMİ NE KADAR?
Yakın bir zamana kadar 1.6 motora kadar olan binek otomobillerde ÖTV indirimi sabit %45 idi. Ancak maliye bakanlığı tarafından yapılan son düzenleme doğrultusunda Yüzde 45 olan ÖTV oranı araç fiyatına göre değişkenlik göstermek kaydıyla asgari %45 azami %60 olarak belirlendi. Konuyla ilgili daha fazla bilgi için bakınız: Engelli araç alımında yüzde 60 indirim
2 – ÖTV İNDİRİMLİ ARAÇ ALMAK İÇİN SAĞLIK KURULU RAPOR ORANI YÜZDE KAÇ OLMALI
Türkiye’de bir vatandaşın yasalar önünde engelli sayılması ve engellilere tanınan haklardan faydalanması için olmazsa olmaz ilk şart, rapor oranının %40 ve üzerinde olmasıdır. Ancak ÖTV indirimli araç alımında rapor oranının hiç ama hiçbir önemi yoktur. Gerekli şartları taşıması halinde %10-15 lik raporla bile ÖTV den muaf araç alınabilir.
3 – ENGELLİ EHLİYETİ NASIL ALINIR?
Sağlıklı olsun olmasın herhangi bir vatandaşın araç kullanıp kullanmayacağına gerekli incelemeler sonucu DR karar verir. Bu anlamda engelli vatandaşlarında ehliyet almadan önce ehliyet (sürücü belgesi) almaya haiz olup olmadıklarına DR muayenesi sonrası karar verilecektir. Daha anlaşılır olması açısından ehliyet almadan önce yapılması gereken ilk işlem ehliyet alıp almayacağınıza dair rapor çıkartmak. Konuya ilişkin yasal prosedürler için bakınız: B sınıfı engelli ehliyeti nasıl alınır?
4- EHLİYET ALMADAN ÖTV İNDİRİMLİ ARAÇ ALINIR MI?
Evet alınır. Ancak Sürücü belgeniz olmadan ÖTV indirimli araç alacaksanız rapor yüzdenizin %90 ve üstü olması gerekiyor. Sürücü belgesi olmadan ÖTV istisnasından faydalanmanın tek koşulu yukarda zikredilen rapor yüzdenizin olmasıdır.
5 – HANGİ ARAÇLAR ÖTV İNDİRİMLİ ALINIR?
Bu soruya yanıt vermeden şunu belirtmekte fayda var. ÖTV indirimli araç alımında en avantajlı seçim 1.6 motora kadar olan binek otomobil diye tabir edilen araç alımıdır. Zira ÖTV indirimi en fazla bu tür arabalarda oluyor. Bununla birlikte şu araçlarda ÖTV istisnalı alınabilir.
• 87.03 tarife pozisyonunda yer alan, 1600 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon, vb. taşıtların,
• 87.04 tarife pozisyonunda yer alan, eşya taşımaya mahsus, 2800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. taşıtların,
• 87.11 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın, motosikletlerin
engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV’den müstesnadır. Bu istisnadan yararlanmak için, taşıtın özel tertibatlı olması ve malul veya engellinin taşıtı bizzat kullanması şartı aranmaz.
6 – ÖZEL TERTİBATLI ENGELLİ ARACI NEDİR?
Özel tertibatlı başka bir deyimle özel donanımlı engelli aracı demek kişinin genellikle uzuv kaybı ve uzuv işlevselliği nedeniyle aracı hareket ettirmede kendisine kolaylık sağlanması adına araca tamamen kişiye özel özel sonradan yapılan aparatlardır. Bu aparatlar genellikle gaz, fren, debriyaj veya vites koluna yapılır. Tertibatın nasıl yapılacağına makine mühendisi karar verir ve yapılacak tertibatın ne şekilde olacağına dair proje çizer.
7 – OTOMATİK VİTESLİ ARAÇLAR ÖTV İNDİRİMLİ ALINABİLİR Mİ?
Gerekli şartların daha doğru bir ifadeyle sol el, sol bacak ve sağ bacaktan engelliler otomatik vitesli araçları ÖTV istisnalı alabiliyorlar. Konuya ilişkin daha fazla detay için şu iki haberimize göz atınız:
Sağ elinden engelli olanlar ÖTV indiriminden faydalanır mı?
Sol koldan engelliler ÖTV indirimli araç alabilir mi?
8 – ENGELLİ VATANDAŞ ADINA ARACI KİMLER SÜREBİLİR
Eğer engelli birey adına alınan araçta özel donanım yoksa veya araç otomatik vitesli ise bu aracı ehliyeti olan her Türk vatandaşı kullanabilir. Yok eğer araç özel tertibatlı bir araçsa o aracı araç sahibi ve araç sahibiyle aynı donanıma ihtiyaç duyan başka bir engelli kullanabilir.
9- KRONİK HASTALIĞI ENGELİ OLANLAR ÖTV İNDİRİMDEN FAYDALANIR MI?
Kronik hastalığı olanlar örneğin kalp hastası, diyabet, yüksek tansiyon, kanser, veya görme engelli, işitme engelli vb. gibi engel grubunda bulunan vatandaşların ÖTV istisnasından faydalanmalarının tek şartı rapor oranlarının %90 ve üstü olması şartı aranmaktadır.
10 – ZİHİNSEL VEYA PSİKOLOJİK ENGELLİ OLANLAR ÖTV DEN FAYDALANIR MI?
Zihinsel veya psikolojik engeli olanlara örneğin duygu durum bozukluğu, şizofreni vb. gibi, sürücü belgesi verilmediğinden bu gruba giren engelli ve hastaların ÖTV den faydalanmaları için rapor yüzdelerinin %90 ve üstü olması şartı aranmaktadır.
11 – ENGELLİ İNDİRİMİYLE ALINAN ARAÇ KAÇ SENE SONRA SATILABİLİR?
Yasa koyucu engellilere tanınan ÖTV istisnasının suiistimal edilmemesi bu sosyal hakkın ticarete dönüştürülmemesi adına engelli birey alınan araçlara 5 yıl satış yapamama kısıtlaması getirmiştir. Yani engelli vatandaş alınan araç 5 yıldan önce satılamaz. Eğer engelli vatandaş maddi açıdan çok sıkışmış ve satmak zorunda kalmışsa bu sefer aracı satın alırken ödemediği ÖTV tutarını maliyeye ödeyerek aracın satışını gerçekleştirebilir.
12 – YURT DIŞINDAN ÖTV İSTİSNALI ARAÇ ALINABİLİR Mİ?
Evet alınabilir. Ancak yasal prosedörün çok fazla olması yurt dışından araç almayı pek cazip kılmıyor. Bakınız: Engelliler ithal araçları çok daha kolay alacak
13 – ENGELLİ ARAÇ ALIMINDA ÖTV NİN DIŞINDA BAŞKA İNDİRİM VARMI?
Engelli bireyler adına araçlarda ÖTV istisnasının yanısıra MTV (motorlu taşıtlar vergisi) indirimi de uygulanmaktadır. Bu iki vergi indirimi dışında başka indirim yoktur.